W efekcie przedsięwzięcia organizowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, z wykorzystaniem Funduszy Europejskich, w Sokołowie Podlaskim powstanie pionierska elektrociepłownia. Dzięki połączeniu technologii biogazu oraz pomp ciepła udział OZE w produkowanej energii przekroczy 95%. Nowa technologia to prawdziwa szansa na uniezależnienie od paliw kopalnych, których ceny szybują w związku z agresją Rosji na Ukrainę. Ekologiczne, bezpieczne, a przy tym racjonalne ekonomicznie rozwiązanie energetyczne opracowuje konsorcjum, którego członkiem jest Energotechnika Sp. z o.o.
Projektowana instalacja już w przyszłym roku stanie się aktywnym elementem lokalnego systemu elektroenergetycznego. Elektrociepłownia będzie produkować i sprzedawać energię elektryczną, gdy jej cena rynkowa jest najwyższa, czyli wtedy gdy energii najbardziej brakuje. Swobodne dysponowanie energią elektryczną będzie możliwe m.in. dzięki magazynowaniu wytwarzanego biogazu. W ten sposób wreszcie przełamane zostaną bariery skutecznego zastosowania źródeł odnawialnych w ciepłownictwie i energetyce. Nowatorski system będzie pracował z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii na poziomie bliskim 100% i dostarczał ciepło mieszkańcom w cenie porównywalnej do tradycyjnych systemów wykorzystujących paliwa kopalne. W procesie nie zastosowano spalania biomasy ze względu na obciążenie środowiskowe.
Projekt „Bezpieczna i Czysta Energia dla Sokołowa” znalazł się na szczycie listy rankingowej pierwszego etapu przedsięwzięcia „Elektrociepłownia w lokalnym systemie energetycznym”, realizowanego przez NCBR w ramach Programu Inteligentny Rozwój, ze środków Funduszy Europejskich.
Sokołowska elektrociepłownia, zgodnie z założeniami przedsięwzięcia, stanie się aktywnym elementem lokalnego systemu elektroenergetycznego, stabilizując pracę jednostek, które produkują energię z odnawialnych źródeł i borykają się z dobowym oraz sezonowym niedopasowaniem podaży i popytu.
Wydzielona miejska sieć ciepłownicza będzie zasilana energią wytworzoną w układzie silników kogeneracyjnych (CHP), pomp ciepła i kotła biogazowego, gdzie paliwem będzie biometan pochodzenia rolniczego, a w przyszłości również wytwarzany z odpadów przemysłowych i komunalnych. Miejska sieć ciepłownicza będzie dostarczać ciepło o parametrach na poziomie 80/60 stopni Celsjusza, natomiast w przyszłości parametry można będzie obniżyć do poziomu 70/50 stopni Celsjusza, co przyczyni się do zmniejszenia strat w sieci ciepłowniczej.
Układ kogeneracyjny, zasilany biometanem, będzie wytwarzał energię elektryczną i ciepło ze zmagazynowanej „zielonej” energii. Harmonogram jego pracy zależał będzie nie tylko od bieżących potrzeb elektrociepłowni, ale również od rynkowego zapotrzebowania na energię elektryczną, tzn. od bieżącej ceny sprzedaży/zakupu. Zarządzanie pracą modułu kogeneracyjnego będzie możliwe dzięki magazynowaniu wytwarzanego biogazu, inteligentnemu sterowaniu pracą pomp ciepła typu powietrze/woda.
Opracowany system będzie przygotowany do zasilania wodorem i do wytwarzania sprężonego biometanu (bioCNG), którym będzie można zasilać miejskie autobusy oraz maszyny rolnicze. Docelowo lokalny system energetyczny będzie integrował infrastrukturę elektryczną o łącznej mocy około 10 megawatów, w tym: elektrownie wiatrowe, farmy fotowoltaiczne i zasilane biometanem kogeneratory.
Twórcy nowatorskiej koncepcji mają ambicję, aby przygotowywane rozwiązania służyły poprawie bezpieczeństwa i autonomii energetycznej miasta oraz powiatu Sokołów Podlaski, przy zagwarantowaniu społecznie akceptowalnych cen usług komunalnych.
Na tle innych koncepcji, projekt dla Sokołowa Podlaskiego w szczególny sposób wyróżnia bazująca na pracy sztucznej inteligencji integracja wielu geograficznie rozproszonych elementów technologii OZE, a zwłaszcza budowa pełnej ścieżki technologii biometanowej, obejmującej wytwarzanie biogazu, jego magazynowanie, uszlachetnianie oraz transport z terenów rolniczych do miasta, w którym jest wykorzystywany do produkcji ciepła i energii elektrycznej (a być może w przyszłości także do produkcji chłodu i paliwa dla ekologicznego transportu publicznego).
Jednocześnie podjęta inicjatywa wpisuje się w szerszą strategię klastra, która zakłada dążenie do budowy samobilansującego się obszaru energetycznego, osiągnięcie przez miejscowy zakład energetyki ciepłowniczej statusu przedsiębiorstwa efektywnego energetycznie, a także wdrożenie nowoczesnych usług energetycznych dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw. Te usługi to np. uruchomienie ekologicznego transportu publicznego, wsparcie rozwoju elektromobilności indywidualnej, prosumentów indywidualnych i instytucjonalnych, budowa systemowego ciepła hybrydowego, czy rozwój inteligentnego opomiarowania. Wszystko to współgra ze wzmacnianiem nowoczesnych kompetencji energetycznych.
